Category Archives: Άρθρα

Tum polisler de domuzlar ve katildirler…

Ή μπάτσοι-γουρούνια-δολοφόνοι, όπως αποδίδεται στα ελληνικά το προσφιλές, προαναφερθέν σύνθημα. Αυτό λοιπόν, ηχούσε για μέρες στους δρόμους της Τουρκίας με αφορμή την κατάληξη του 15χρονου Berkin Elvan, ο οποίος νοσηλευόταν εδώ και 9 μήνες σε νοσοκομείο της γείτονος, κατόπιν τραυματισμού του από κροτίδα που του πέταξαν οι μπάτσοι του Ερντογάν, κατά την διάρκεια των διαδηλώσεων του περασμένου Ιουνίου στην Κωνσταντινούπολη.

Ο θάνατος του μικρού Berkin ώθησε τον τουρκικό λαό να ξαναβγεί στους δρόμους, προκειμένου να τιμήσει την μνήμη του μικρού και να αντισταθεί στην πρωτοφανή καταστολή που υφίσταται. Εντούτοις, ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στο γεγονός, πως οι Τούρκοι οπαδοί απέδειξαν για άλλη μία φορά –έπειτα από τον ιδιαζούσης σημασίας ρόλο που διαδραμάτισαν στις συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής τον Ιούνιο του 2013- πως είναι κάτι παραπάνω από «πρόβατα». Στα περισσότερα γήπεδα της Τουρκίας αναρτήθηκαν πανό κατά της κρατικής βίας, ενώ αξίζει να αναφερθεί το πανό που κρέμασαν στα Εξάρχεια οι Vamos Bien, σύνδεσμος της τουρκικής Φενέρμπαχτσε, και το οποίο είχε φωτογραφίες του Αλέξη Γρηγορόπουλου και του Berkin και έγραφε «παιδιά της ίδιας θάλασσας».

Ευχάριστη έκπληξη αποτέλεσε και η αντίδραση των Ελλήνων οπαδών, καθώς αρκετοί σύνδεσμοι φρόντισαν να τιμήσουν την μνήμη του μικρού. Ενδεικτικά θ’ αναφέρουμε το πανό που ανέβασαν οι οργανωμένοι της ΑΕΚ στον αγώνα με την Τριγλία Ραφήνας στις 16 Μαρτίου, στο οποίο παραλλήλιζαν τον θάνατο του Berkin με τον θάνατο του Αλέξη, καταδικάζοντας την κρατική καταστολή. Την ίδια ημέρα στο ντέρμπι της Θεσσαλονίκης μεταξύ Άρη και ΠΑΟΚ, οι Αρειανοί έγραψαν «Αναπαύσου εν ειρήνη Μπερκίν», κάνοντας και νύξη για την πολιτική τρομοκρατίας που εφαρμόζει ο Ερντογάν.

Την ίδια ημέρα, στον αγώνα που διεξήχθη για το πρωτάθλημα της δεύτερης κατηγορίας της ΕΠΣ Αχαΐας, οι ποδοσφαιριστές της Αυτόνομης Ποδοσφαιρικής Ομάδας, συλλόγου γνωστού στις τοπικές κοινωνίες για την δράση του, κράτησαν, πριν την έναρξη του αγώνα, πανό στα τούρκικα που έγραφε «Καλτεζάς, Γρηγορόπουλος, Ελβάν. Παιδιά 15 χρονών νεκρά, μη ξεχνάτε, εμείς δεν συγχωρούμε», ενώ παράλληλα φίλοι της ομάδας κρέμασαν πανό με το γνωστό σύνθημα «Μπάτσοι, Γουρούνια, Δολοφόνοι», επίσης γραμμένο στα τούρκικα. Τέλος, τον γύρο του δια- δικτύου έχει κάνει μία φωτογραφία απ’ την πορεία μνήμης για τον 15χρονο, στην οποία εικονίζεται ένα άτομο να συγκρούεται με την αστυνομία φορώντας κασκόλ του Παναθηναϊκού.

Δυστυχώς, όμως, τα μαντρόσκυλα της ΕΛ.ΑΣ. φανέρωσαν για μία ακόμη φορά το ειδεχθές πρόσωπό τους, καθώς δεν επέτρεψαν στους οπαδούς του ΠΑΣ Γιάννενα να βάλουν στο γήπεδο πανό για το περιστατικό, θεωρώντας το –προφανώς- απειλή για την διασάλευση της δημόσιας ασφάλειας, και επέδειξαν με αυτόν τον τρόπο την αλληλεγγύη τους στους Τούρκους μπάτσους. Τέτοια περιστατικά ωμής αστυνομικής βίας, δεν είναι άγνωστα στην ελληνική κοινωνία, το αντίθετο θα λέγαμε. Γι’ αυτό τον λόγο, το παράδειγμα των Τούρκων οπαδών και εν γένει του τουρκικού λαού θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως υπόδειγμα αντίστασης στο «άκρο της κρατικής βίας».

ΟΕ

Δημοσιεύτηκε στο “Χαμπέρι”, στο φύλλο του Απρίλη. Το “Χαμπέρι” συντάσσεται από ομάδα εργασίας της συνέλευσης του αυτοδιαχειριζόμενου κοινωνικού χώρου “Στρούγκα”. Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν την άποψη των συντακτών τους. 

 

Από τη δραστηριότητα της Στρούγκας

Μπόλικο κουκλοθέατρο, παιδικά εργαστήρια, χαριστικά παζάρια, κινηματογράφος, θέατρο, εκδηλώσεις αλληλεγγύης, γέμισαν το προηγούμενο δίμηνο το πρόγραμμα των εκδηλώσεων της Στρούγκας. Η συμπλήρωση της πρώτης πενταετίας του χώρου δε μας βρίσκει, ευτυχώς, να καθόμαστε στ’ αβγά μας. Γιορτάζουμε τα γενέθλια με ένα Σαββατοκύριακο εργασιών βελτίωσης του χώρου (βάψιμο, υδραυλικές κι ηλεκτρολογικές εργασίες, καθαριότητες και τακτοποιήσεις του συλλογικού μας νοικοκυριού).

τη σελίδα επιμελήθηκε η ε.

Κουκλοπέμπτες με κουκλοθέατρο ενηλίκων

Μια ξεχωριστή δραστηριότητα γέμισε με επιτυχία τα καθιερωμένα καφενεία της Πέμπτης. Για ολόκληρο τον μήνα Μάρτιο διαφορετικές ομάδες κουκλοθέατρου έδιναν η μια στην άλλη την σκυτάλη στον χώρο της Στρούγκας. Αρκετός κόσμος της γειτονιάς αλλά και φανατικοί υποστηρικτές του κουκλοθέατρου, μαζευόταν κάθε Πέμπτη στις 9:30 απολάμβανε ενδιαφέρουσες παραστάσεις για ενηλίκους.

Πέμπτη 6 Μάρτη: Αρκετή περιέργεια υπήρχε σε όλους μας την πρώτη Πέμπτη του μήνα που σήμανε και την αρχή για το πολύ όμορφο ταξίδι που κάναμε μέσα από τις εβδομαδιαίες παραστάσεις κουκλοθεάτρου για ενήλικες στον χώρο. Το εναρκτήριο λάκτισμα λοιπόν δόθηκε από την Βασιλική Κουστέρη και την παράσταση «Παρούκ». Υπέροχο και τρομακτικό σκηνικό, φώτα και καλοδουλεμένες κούκλες πλαισιώνουν την ιστορία του Παρούκ, μιας κολοκύθας, που ζει σε ένα στοιχειωμένο κάστρο και έρχεται αντιμέτωπος πότε με βρικόλακες και νεκροκεφαλές, πότε με φέρετρα που ξυπνούν και τον κυνηγούν μέχρι να γνωρίσει τον πραγματικό έρωτα στα μάτια μιας νυχτερίδας… που μετατρέπεται σε κολοκύθα. Μια παράσταση που χάρισε σε όλους μας, μικρούς και μεγάλους, πολύ γέλιο.

Πέμπτη 13 Μάρτη: Πέμπτη απόγευμα στην Στρούγκα ξεφεύγουμε από την καθημερινότητα όπως ακριβώς και οι ήρωές μας αυτή τη φορά στις 3 παραστάσεις που παρουσιάστηκαν. Ήρωες τις διπλανής πόρτας ο Κυριάκος, Ο κυριος Ντριν και ο Ιγκόρ συναντήθηκαν με ενδιαφέροντα αποτελέσματα για όλους μας. Πρώτος απ’ όλους εμφανίστηκε στη σκήνη «ο κ. Κυριάκος από το παγκάκι του στην πλατεία Καραϊσκάκη» (Φωτεινή Κουντουδάκη) του οποίου την συνήθεια σπάει ένας μελωδικός σκοπός ενός πουλιού που του ξυπνά ανάμεικτα συναισθήματα. Επόμενος κύριος που θα μπορούσε να είναι ο καθένας από εμάς, «ο Κύριος Ντριν», από την ομάδα «Καραμπόλα», είναι και αυτός εγκλωβισμένος στην καθημερινότητα, τον χρόνο που τρέχει, χτίζει μόνος του τείχη γύρω του ώσπου αποφασίζει δυναμικά να αντιδράσει και να αποδράσει και τα καταφέρνει. Το βράδυ μας κλείνει ο βρικόλακας Ιγκόρ, μέσα από την παράσταση «00:00» των Ελένη Γιαννακοπούλου και Φαίη Ρεϊζίδου, ο οποίος βρίσκει την διέξοδο από την μοναχική του καθημερινότητα μέσα από τη συντροφιά της κάμπιας.

Πέμπτη 20 Μάρτη: Η αυλαία της κουκλοθεατρικής σκηνής ανοίγει για τρίτη συνεχόμενη Πέμπτη βράδυ, 9.30, με δύο παραστάσεις αυτή τη φορά. Αρκετοί κουκλοπαίκτες αλλά και κόσμος της γειτονιάς μαζεύτηκαν για να θαυμάσουν για πρώτη φορά την παράσταση «Il Barbiere» από τον Κουκλοθίασο «Ο Τρελλός του Βασιλιά». Η δημιουργικότητα και η φαντασία ωθούν τον πρωταγωνιστή μας, έναν κουρέα δρόμου με πλανόδιο αυτοσχέδιο κουρείο χωρίς πελάτες, να μεταμορφώσει τα αντικείμενα της δουλειάς του, ψαλίδια, βουρτσάκι, κουδουνάκι, σε κούκλες. Η δεύτερη παράσταση της ημέρας, «500Kg» από την ομάδα Φτουξελευτερία, εντελώς διαφορετική από την πρώτη, μας πηγαίνει σε ένα εργαστήριο όπου παρακολουθούμε την γέννηση της κούκλας κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση του κουκλοπαίχτη αλλά κυρίως τη σχέση χειρισμού που αναπτύσσεται μεταξύ τους μέσα από τις δυνατότητες και τις αδυναμίες και των δύο. Ένα ερώτημα που μας προβλημάτισε όλους… Ποιος τελικά χειρίζεται ποιον;

Η τελευταία παράσταση των κουκλοπέμπτων («Παίζουμε;» της Ελένης Βογιατζόγλου και του Μπάμπη Κωστιδάκη) που υπόσχεται ότι θα είναι μια παράσταση όλο εκπλήξεις, συμπίπτει με το κλείσιμο της ύλης της εφημερίδας. Κρατάμε λοιπόν το ρεπορτάζ για το επόμενο φύλλο…

Μικρή αναδρομή στις εκδηλώσεις του Φλεβάρη και του Μάρτη στη Στρούγκα

Παιδικά εργαστήρια και χαριστικό παζάρι

Μια από τις επιτυχημένες δραστηριότητες του χώρου του Στρούγκας με συνέπεια και οργανωτικότητα είναι και το ξακουστό παιδικό εργαστήρι που τους τελευταίους δύο μήνες έχει φιλοξενήσει θεατρικές και κουκλοπαιχτικές παραστάσεις, έχει μασκαρευτεί σε ξέφρενους ρυθμούς και έχει συνθέσει με μεγάλη επιτυχία τις δικές του μελωδίες.

Σάββατο 8 Φλεβάρη: Μια μικρή αλλαγή στην συνηθισμένη μέρα και ώρα που η Στρούγκα γεμίζει παιδικές φωνές συνοδεύτηκε από την διαδραστική παράσταση παιδικού κουκλοθέατρου «Η λίμνη το ‘σκασε» από την ομάδα «Καραμπόλα». Πανέμορφα σκηνικά, μουσικές παραδοσιακών κρουστών και χρώματα μετέφεραν τα παιδιά αλλά και τους μεγάλους που παρευρέθηκαν στα μαγικά Λιανοχορταρούδια όπου τα ζώα που κατοικούν εκεί κινδυνεύουν καθώς το νερό της λίμνης όλο και λιγοστεύει. Σύγχρονοι προβληματισμοί από τους ήρωες που με αλληλεγγύη και συνεργασία καταφέρνουν να διασώσουν την λίμνη τους από την εκμετάλλευση και την ολική καταστροφή.

Κυριακή 16 Φλεβάρη: Η γνωστή και αγαπημένη θεατρική ομάδα «Τσιριτσάντσουλες» ξαναχτυπά δυναμικά και αγωνιστικά με την «Αστροαπεργία». Κυριακή λοιπόν την καθιερωμένη ώρα, δηλαδή στις 12 στο καθιερωμένο μέρος, μαζεύτηκαν πολλοί μικροί μας φίλοι και παρακολούθησαν τα αστέρια του γαλαξία μας να συνεργάζονται και να (αντι) δρουν ομαδικά μεταφέροντας σε όλους παρευρισκόμενους μικρούς και μεγάλους το μήνυμα της αγάπης.

Κυριακή 23 Φλεβάρη: Καρναβαλικοί ρυθμοί, σερπαντίνες, κομφετί, πειρατές, γοργόνες, μυθικά πλάσματα, φαντάσματα έκαναν την εμφάνιση τους στον χώρο της γειτονιάς μας στο πικ των φετινών Αποκρεών. Από τις 12 το πρωί που άρχισαν να μαζεύονται οι πρώτοι μικροί μασκαράδες και μέχρι αργά το μεσημέρι έπαιξαν διάφορα ομαδικά παιχνίδια χόρεψαν, γέλασαν και δημιούργησαν ένα μεγάλο πολύχρωμο χαρταετό. Άντε και του χρόνου!

Παράλληλα την ίδια μέρα στήθηκε ξανά το χαριστικό παζάρι στον εξωτερικό χώρο της Στρούγκας. Μια δραστηριότητα που ξεκίνησε περιστασιακά αλλά μετατράπηκε σε μόνιμη λόγω των αναγκών της περιοχής μας. Αρκετά υλικά, κυρίως ρούχα και παιχνίδια μαζεύτηκαν και αυτή την φορά αλλά και αρκετά μοιράστηκαν σε κόσμο που τα χρειαζόταν.

Κυριακή 9 Μάρτη: Άλλο ένα κουκλοθέατρο στήνεται για τους μικρούς μας φίλους στον χώρο της Στρούγκας, Κυριακή πρωί! Βασισμένο στο ομώνυμο παραμύθι «Ο ήλιος και ο ποντικός» από την ομάδα «Καραμπόλα» ζωντανεύει μια παράσταση με διαδραστικά στοιχεία που έφερε τα παιδιά που μαζεύτηκαν να έρθουν σε επαφή με τους ήρωες της ιστορίας και σαφώς με τον πιο δυνατό απ’ όλους τον Ποντικό!

Κυριακή 23 Μάρτη: Κυριακή πρωί και ο χώρος αυτή τη φορά γεμίζει μελωδίες. Παρά την μικρότερη αυτή τη φορά προσέλευση των μουσικών μας οι ήχοι των κρουστών, πνευστών, έγχορδων, μεγάλων, μικρών, αυτοσχέδιων και μη μουσικών οργάνων με τα οποία ασχολήθηκαν, ταίριαξαν υπέροχα με την ηλιόλουστη μέρα. Τα παιδιά έκαναν πρώτα ένα ενδιαφέρον ταξίδι στην ιστορία της μουσικής μέσα στους αιώνες και τους διαφορετικούς πολιτισμούς, ξεκινώντας από τα πρωτόγονα μουσικά όργανα μέχρι και τα σύγχρονα. Έπειτα οι μικροί συνθέτες πέρασαν από την θεωρία στην πράξη και με την συνοδεία του αφρικάνικου τζέμπε και του αρμόνιου να δίνουν πού και πού τον παλμό έπαιξαν διάφορα παιχνίδια πάντα παράγοντας ήχους.

Τελευταία Κυριακή του μήνα και άνοιξε ξανά το χαριστικό παζάρι που λειτουργεί συστηματικά πλέον. Πολλά ρούχα γυναικεία, παιδικά και αντρικά έρχονται και φεύγουν αλλάζοντας χέρια. Αρκετός ενδιαφερόμενος κόσμος μαζεύτηκε και αυτή τη φορά με στόχο την ανταλλαγή και την κάλυψη των αναγκών του. Ραντεβού λοιπόν πάλι σε ένα μήνα!!!

Cine Strouga

Έκτο φύλλο κυκλοφορίας για το Χαμπέρι και η θεματική των προβολών που έγιναν στην Στρούγκα τον Μάρτη είχε να κάνει με δημοσιογραφικές ιστορίες και πρωτοσέλιδα. Μέσα από δύο πολύ καλές ταινίες, «The Front Page» & «Meet John Doe», που προβλήθηκαν δυο διαδοχικές Κυριακές, 16 και 23 Μάρτη, προσπάθησε να γίνει μια σύνδεση όχι του περιεχομένου, αλλά της γενικότερης αναφοράς στον Τύπο. Διαφθορά, συγκάλυψη, παραποίηση γεγονότων, ειδήσεις-πυροτεχνήματα … έδιναν και έπαιρναν στην «μεσαία οθόνη» της Στρούγκας, καμία σχέση με το Χαμπέρι δηλαδή!

Θεατρική παράσταση

Για δυο ημέρες, Παρασκευή & Σάββατο 21-22/2, φιλοξενήθηκε στον χώρο η θεατρική/μουσική/εικαστική παράσταση της Μαίρης Μαραγκουδάκη «Αιώνιος Προμηθέας» σε ποίηση των Κατερίνα Γώγου, Μπέρτολτ Μπρέχτ και κείμενα των Αλμπέρ Καμί και Φράνκα Ράμε.

Εκδήλωση αλληλεγγύης για την Παλαιστίνη

Μια ξεχωριστή και πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση φιλοξενήθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία την Πέμπτη 13/2 στο χώρο της Στρούγκας. «Καμία ειρήνη χωρίς δικαιοσύνη» προτάσσει η Δικτύωση Αλληλεγγύης στην Παλαιστινιακή Αντίσταση και γίνεται συζήτηση με κεντρικό πρόσωπο την ακτιβίστρια-μέλος της Παλαιστινιακής Επιτροπής για το μποïκοτάζ (BNC)-και ποιήτρια Rafeef Ziadah, γύρω από την καμπάνια μποϊκοτάζ ενάντια στο σιωνιστικό κράτος του Ισραήλ. Ακόμη, τα ποιήματα που απαγγέλθηκαν ενίσχυσαν το αίσθημα αλληλεγγύης για τον παλαιστινιακό λαό.

Ρεμπέτικο γλέντι αλληλεγγύης

Ακούστε κ’ άλλο ένα χαμπέρι χαρωπό, θα ‘ρθεί μια κομπανία το βράδυ στο χωριό… Αυτό συνέβη την Παρασκευή 14 Μάρτη το βράδυ στην Στρούγκα όπου η γνωστή μουσική κομπανία,«Λαϊκή Οργή», με σκοπό την οικονομική ενίσχυση του συντρόφου και φίλου Στέλιου μαζεύτηκε και χάρισε κέφι και διασκέδαση μέχρι πρωίας σε όλους εμάς που θεωρούμε ότι η αλληλεγγύη είναι το μόνο όπλο μας και επιχειρούμε να το κάνουμε πράξη.

Προσεχώς στη Στρούγκα:

6 Απρίλη, 12 το μεσημέρι: Το παιδικό εργαστήρι της Στρούγκας φιλοξενεί το Θέατρο Μαριονέτας Ανταμαπανταχού και την παράσταση «Κουκλοποιήματα, στου χορού τα βήματα».

Δημοσιεύτηκε στο “Χαμπέρι”, στο φύλλο του Απρίλη. Το “Χαμπέρι” συντάσσεται από ομάδα εργασίας της συνέλευσης του αυτοδιαχειριζόμενου κοινωνικού χώρου “Στρούγκα”. Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν την άποψη των συντακτών τους. 

 

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠ’ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΚΟΣΜΟ

ΕΚΛΟΓΙΚΑ ΚΟΛΠΑ: Επειδή και στην Ιταλία ο λαός δεν ψηφίζει πάντα αυτό που επιθυμούν οι κυρίαρχοι, η ιταλική Βουλή αποφάσισε στα μέσα Μαρτίου να δίνεται ένα μπόνους εδρών στα μεγάλα κόμματα για την εξασφάλιση μιας άνετης πλειοψηφίας. Συγκεκριμένα κάθε κόμμα ή συνασπισμός που συγκεντρώνει πάνω από 37% παίρνει κάποιες έδρες έξτρα. Σύμφωνα με τα ελληνικά δεδομένα μάλλον κανένα κόμμα δεν θα έπαιρνε το μπόνους…

ΕΚΛΟΓΙΚΟΣ ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ: Πέντε ολόκληρες εβδομάδες θα διαρκέσουν οι βουλευτικές εκλογές στην Ινδία. Για να ψηφίσουν οι 814 εκατομμύρια ψηφοφόροι θα στηθούν 930.000 εκλογικά τμήματα σε όλη την χώρα από τις 7 Απριλίου μέχρι τις 12 Μαΐου. Για την καταμέτρηση των ψήφων δίνονται μόνο 4 μέρες και μέχρι τις 31 Μαΐου πρέπει να έχει συγκροτηθεί το καινούργιο κοινοβούλιο. Πάλι καλά που εδώ μας «χαλάνε» μόνο δύο Κυριακές για 10 εκατομμύρια ψηφοφόρους στις δημοτικές και ευρωεκλογές…

ΕΙΔΗΣΗ ΑΠΟ ΑΛΛΟ ΚΟΣΜΟ: Τι θα κάνετε, αν σας άφηναν να καθορίζετε εσείς την τιμή του κάθε εμπορεύματος; Στο Αμβούργο της Γερμανίας υπάρχει μια περιοχή, που ο πελάτης πληρώνει όσο θέλει ή μπορεί για μια μπίρα, για ένα εισιτήριο συναυλίας κτλ. Πρόκειται για μία πρωτοβουλία καλλιτεχνών, που από το 2009 κατέλαβαν 12 άδεια κτίρια στη ιστορική γειτονιά Γκέγκεφιρτελ στο κέντρο του Αμβούργου και άνοιξαν καφενεία, μπαρ και χώρους εκδηλώσεων. Ακούγεται «εξωφρενικό» και όμως το σύστημα δουλεύει…

ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΥΤΕΡΙΑ…: «Συγγνώμη, κάναμε λάθος», είπαν στη Λουιζιάνα και άφησαν τον Γκλεν Φορντ στις 11 Μαρτίου ελεύθερο. Μόνο που ο 64χρονος είχε κάτσει ήδη 30 χρόνια στη φυλακή για έναν φόνο που τελικά όπως αποδείχτηκε δεν είχε διαπράξει. Αποζημίωση; Πως να αποζημιώσεις κάποιον για τριάντα χρόνια (!) στέρηση ελευθερίας;

ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ… 1: Κρατείται στη φυλακή επειδή αρνήθηκε να υπογράψει δήλωση ότι δεν θα πατήσει πια πόδι στο αεροδρόμιο Σάνον στην Αγγλία. Ο λόγος για την 79χρονη Μαργαρίτα Ντ’ Άρκαϊ που επί χρόνια διαμαρτύρεται για τη χρήση του αεροδρομίου από το στρατό των ΗΠΑ. Οι αρχές σκοπεύουν να την κρατήσουν στη φυλακή μέχρι να υπογράψει τη δήλωση.

ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ… 2: Κι άλλη γιαγιά κρατείται στη φυλακή λόγω του πάθους της για έναν καλύτερο κόσμο. Στις ΗΠΑ μια 84χρονη καλόγρια καταδικάστηκε σε σχεδόν τρία χρόνια φυλάκιση επειδή μπήκε (μαζί με άλλους δυο που καταδικάστηκαν σε πέντε χρόνια φυλακή) σε πυρηνικό εργοστάσιο, όπου φυλάγεται εμπλουτισμένο οπλικό ουράνιο. Οι ακτιβιστές πέταξαν φιάλες με αίμα στους τοίχους των κτιρίων, έγραψαν συνθήματα και κατέστρεψαν τοίχους με σφυριά ,πριν συλληφθούν χωρίς να προβάλουν καμία αντίσταση.

ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΚΑΤΩΤΑΤΟ ΜΙΣΘΟ 1: Μετά το Μπαγκλαντές και την Καμπότζη ξεσηκώθηκαν και στην Αίγυπτο οι εργαζόμενοι (στην πλειοψηφία τους εργαζόμενες γυναίκες) στην κλωστοϋφαντουργία. Πρώτα ξεκίνησαν στις 10 Φλεβάρη οι 20.000 εργαζόμενοι στις κρατικές Egypt Spinning και Weaving Company. Ακολούθησαν περίπου 25.000 εργαζόμενοι σε 12 άλλες κρατικές επιχειρήσεις. Και όπως οι συνάδελφοι τους στο Μπαγκλαντές και την Καμπότζη, έτσι και στην Αίγυπτο βασικό αίτημα μεταξύ άλλων είναι η θέσπιση κατώτατου μηνιαίου μισθού, ύψους 120 Ευρώ. Μετά από διαπραγματεύσεις δύο εβδομάδων με την κυβέρνηση, οι απεργοί γύρισαν στη δουλειά, δίνοντας 60 μέρες περιθώριο στην κυβέρνηση για την εκπλήρωση των αιτημάτων τους. Αλλιώς έχουν διαμηνύσει ότι θα ξαναξεκινήσουν την απεργία.

ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΚΑΤΩΤΑΤΟ ΜΙΣΘΟ 2: Λόγω της συνεχούς ανόδου του πληθωρισμού (φέτος αναμένεται στο 28%) απαιτούν και στην Αργεντινή αύξηση του κατώτατου μηνιαίου μισθού. Στις 12 Μαρτίου χιλιάδες εργαζόμενοι ακολούθησαν το κάλεσμα των συνδικάτων των δημοσίων υπαλλήλων της χώρας και συγκεντρώθηκαν στην κεντρική πλατεία Πλάζα δε Μάγιο μπροστά στο Προεδρικό Μέγαρο του Μπουένος Άιρες, απαιτώντας να αυξηθεί ο μισθός από 3.600 σε 9.000 Πέσος (σχεδόν 830 Ευρώ) το μήνα. Κατά σύμπτωση η διαμαρτυρία έγινε την ίδια μέρα που απεργούσαν οι δημόσιοι υπάλληλοι και στη χώρα μας.

ΚΑΤΙ ΔΕΝ ΠΑΕΙ ΚΑΛΑ: Την πιο «τρομακτική» είδηση φυλάξαμε για το τέλος: Οι Γερμανοί πίνουν όλο και λιγότερη μπίρα! Έτσι το 2013 οι περίπου 80 εκατομμύρια κάτοικοι κατανάλωσαν μόνο 94,6 εκατομμύρια εκατόλιτρα, δηλαδή κάτι λιγότερο από 120 λίτρα ανά άτομο, συμπεριλαμβάνομένων και των βρεφών, που όμως συνήθως δεν ταΐζονται με μπίρα. Επειδή είναι η έβδομη χρονιά της κατηφόρας, υπάρχει σοβαρός λόγος να ανησυχούμε για τους Γερμανούς….

Η διεθνίστρια

Δημοσιεύτηκε στο “Χαμπέρι”, στο φύλλο του Απρίλη. Το “Χαμπέρι” συντάσσεται από ομάδα εργασίας της συνέλευσης του αυτοδιαχειριζόμενου κοινωνικού χώρου “Στρούγκα”. Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν την άποψη των συντακτών τους. τ

 

Άλσος Ν. Φιλαδέλφειας: Δάσος μέσα στην πόλη

Άρθρο ειδικού επιστημονικού συνεργάτη για το χθες, το σήμερα και το αύριο ενός μοναδικού πνεύμονα πρασίνου για όλο το λεκανοπέδιο της Αττικής

Το Άλσος της Ν. Φιλαδέλφειας αποτελεί έναν από τους ελάχιστους χώρους πρασίνου με δασικό χαρακτήρα εντός του αστικού ιστού του λεκανοπεδίου. Πρόκειται για ένα δάσος μέσα στην πόλη, με ό,τι μπορεί αυτό να σημαίνει για την ευζωία των κατοίκων του δήμου και την βελτίωση του μικροκλίματος της περιοχής.

Καταλαμβάνει έκταση 423 στρεμμάτων. Η πρώτη δενδροφύτευση της έκτασης έγινε το 1914. Κατόπιν αναδασώθηκε το 1939 και το 1948. Οι πιο πρόσφατες δενδροφυτεύσεις πραγματοποιήθηκαν την διετία 1994-95. Η διαχείρισή του ανήκει στον Δήμο Φιλαδέλφειας-Χαλκηδόνας. Βάσει του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου, το άλσος υπάγεται στο σχέδιο πόλης ως χώρος ειδικών χρήσεων, διατηρεί όμως το δασικό του χαρακτήρα και προστατεύεται από τη δασική νομοθεσία. Ωστόσο, δεν είναι λίγες οι παρεκκλίσεις (οικοδομικές, χωροταξικές κλπ.) που έχουν υλοποιηθεί εντός του εξαιτίας των κατά καιρούς σχεδίων «ανάπλασης» ή και άλλων, μεμονωμένων παρεμβάσεων.

Για την «ανάπλαση» του Άλσους έχουν γίνει αρκετές μελέτες τις τελευταίες δεκαετίες: κάποιες ήταν πιο «φιλόδοξες» και προέβλεπαν εναέρια τρενάκια και πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων, ενώ κάποιες άλλες ήταν πιο επιστημονικά τεκμηριωμένες. Πάντως, οι περισσότερες δημοτικές αρχές που δεν αδιαφόρησαν για το Άλσος, οραματίστηκαν αναπλάσεις εισπρακτικού χαρακτήρα, με εμφανή πλέον τα απομεινάρια αυτής της πολιτικής στο σώμα του. Η σημερινή εικόνα του Άλσους προδίδει εγκατάλειψη και αδιαφορία από τη δημοτική αρχή.

Γεωπονική εικόνα

Η υπάρχουσα βλάστηση βρίσκεται γενικά σε καλή κατάσταση. Τα είδη που κυριαρχούν είναι το πεύκο, το κυπαρίσσι, ο ευκάλυπτος, και η κουκουναριά. Η θαμνώδης βλάστηση απουσιάζει με ελάχιστες εξαιρέσεις, ενώ περιμετρικά της λίμνης υπάρχουν και μερικά καλλωπιστικά φυτά. Οι λιγοστοί εναπομείναντες φοίνικες είναι πλήρως κατεστραμμένοι από το σκαθάρι.

Ουσιαστικά το Άλσος στερείται ποικιλίας ειδών. Τα δέντρα είναι περίπου της ίδιας ηλικίας, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν σε περίπτωση εμφάνισης ασθενειών. Το έδαφος φαίνεται φτωχό και συμπιεσμένο. Την άνοιξη φυτρώνουν πολλά αγριόχορτα τα οποία αναπτύσσονται έντονα και όταν ξεραίνονται γίνονται επικίνδυνα για πυρκαγιά. Αξίζει ν’ αναφερθεί ότι εδώ και κάποια χρόνια το ετήσιο αντιπυρικό ξεχορτάριασμα πραγματοποιείται βασικά από ιδιώτη εργολάβο (κόστος για το 2013: 24.600 ευρώ).

Η κόμη σε αρκετά πεύκα είναι ξηραμένη ενώ υπάρχουν και δέντρα με πολλά ξερά κλαδιά. Παρατηρείται, επίσης, προσβολή από πιτυοκάμπη (κάμπια) αλλά και από το παρασιτικό έντομο που προκαλεί τη “βαμβακάδα” του πεύκου.

Εγκαταστάσεις

Η εικόνα των εγκαταστάσεων εντός του Άλσους κρίνεται απογοητευτική. Μία σύντομη περιήγηση αρκεί για να πείσει τον επισκέπτη ότι δεν υπάρχει λειτουργική συνοχή μεταξύ των διαφόρων διάσπαρτων κατασκευών ούτε και γενικό οργανωτικό σχέδιο για τον χώρο. Στο νότιο τμήμα, η μεγάλη λίμνη έχει εγκαταλειφθεί από ψάρια και πάπιες. Ο Κένταυρος, κτίσμα παράνομο μέχρι πρόσφατα, παραμένει εγκαταλειμμένος. Η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής παρουσιάζει τάσεις επέκτασης. Οι μικρότερες λίμνες έχουν εγκαταλειφθεί εδώ και χρόνια και τα εναπομείναντα μετά τις διάφορες καταστροφές περίπτερα (που ήταν εξαρχής αισθητικά ασυμβίβαστα με το δασικό περιβάλλον) παραμένουν εν πολλοίς αχρησιμοποίητα. Ο παλιός ζωολογικός κήπος δικαιολογεί την ύπαρξή του μόνο χάρη στην αυταπάρνηση των ανθρώπων του φιλοζωικού συλλόγου που περιθάλπει εκεί πάνω από 100 αδέσποτα σκυλιά. Το πρώην «Τσιπουράδικο» προ ολίγων μόνο εβδομάδων μετατράπηκε σε ΚΑΠΗ. Εύλογα ερωτήματα προκύπτουν για το πώς ο χώρος μεταφόρτωσης σκουπιδιών συμβάλλει στην αειφορική αξιοποίηση του δάσους (σημειωτέον ότι ο χώρος έξω από τις εγκαταστάσεις της υπηρεσίας καθαριότητας μετατρέπεται κάθε πρωί σε χώρο στάθμευσης των ιδιωτικών αυτοκινήτων των υπαλλήλων). Στο βόρειο τμήμα, ο μετεωρολογικός σταθμός έχει εγκαταλειφθεί, τα «Ρώσικα» καταρρέουν και το γήπεδο τένις απλώς συμπληρώνει το ψηφιδωτό της προχειρότητας με την οποία αντιμετωπίστηκε το Άλσος εδώ και πολλά χρόνια.

Τι πρέπει να γίνει

Για να συντηρηθεί η υπάρχουσα βλάστηση, θα πρέπει: Να βελτιωθεί το έδαφος– ιδίως σε νέους χώρους φύτευσης. Να ξεριζωθούν και ν’ αντικατασταθούν τα ξερά δέντρα και να καθαριστούν τα υπόλοιπα από τα ξερά κλαδιά. Να καταστρέφονται με φρεζάρισμα τα ζιζάνια (η χημική ζιζανιοκτονία καλό είναι να αποφευχθεί). Να υλοποιηθεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο φυτοπροστασίας από την κάμπια και τη βαμβακάδα του πεύκου που να βασίζεται σε βιολογικές μεθόδους (ή τουλάχιστον σε εγκεκριμένα εντομοκτόνα). Το πλάνο δεν θα πρέπει να βασίζεται μόνο στην καταπολέμηση, αλλά θα πρέπει να δομηθεί πάνω σε απλά καλλιεργητικά μέτρα τα οποία αποσκοπούν στην ευρωστία των δέντρων και στην αποφυγή όλων των παραγόντων που συμβάλλουν στην εξασθένησή τους. Να εφαρμοστεί ένα αυτόματο σύστημα άρδευσης.

Επίσης κρίνεται σκόπιμο να ενισχυθεί η βιοποικιλότητα, με νέες φυτεύσεις ειδών δέντρων και θάμνων τα οποία χαρακτηρίζονται από προσαρμοστικότητα σε διαφορετικά εδάφη, ανθεκτικότητα στην ξηρασία και από μειωμένες ανάγκες συντήρησης. Το πλατάνι, η ακακία και η λεύκα αποτελούν πολύ καλές επιλογές. Η θαμνώδης βλάστηση θα μπορούσε να εμπλουτιστεί με είδη όπως το σπάρτο, το δενδρολίβανο, η δάφνη, ο σχίνος και με φύτευση αρωματικών φυτών όπως το θυμάρι και η λεβάντα.

Η ύπαρξη ενός φυτωρίου εντός του Άλσους θα υποστηρίξει τις νέες φυτεύσεις και ταυτόχρονα μπορεί να λειτουργήσει ως κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για τους μαθητές. Η κάλυψη μεγάλων ελεύθερων επιφανειών με γκαζόν (με είδη χαμηλών απαιτήσεων σε νερό) ή άλλα φυτά εδαφοκάλυψης, όπως ο κισσός, θα βελτίωνε σημαντικά την αισθητική του τοπίου. Τέλος, η διαδικασία της κομποστοποίησης των υπολειμμάτων της δασικής ύλης (ξυλώδης μάζα, φύλλα, χόρτα) κλπ. σε συνδυασμό με άλλα αστικά απορρίμματα εντός του άλσους, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα τρόπο εξεύρεσης πόρων ώστε να χρηματοδοτούνται οι εργασίες συντήρησης και βελτίωσης του τοπίου.

Το Άλσος πρέπει ν’ αλλάξει, αλλά προς το καλύτερο. Η επιμέλεια και αναδιαμόρφωση του άλσους θα πρέπει να βασιστεί σε ένα οργανωμένο σχέδιο διαχείρισης το οποίο θα εκπονηθεί από ειδικούς επιστήμονες (γεωπόνους, δασολόγους, αρχιτέκτονες τοπίου). Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει:

Τη διαχείριση της υφιστάμενης βλάστησης και τον εμπλουτισμό της κατά τον τρόπο που ήδη περιγράψαμε.
Τη ρύθμιση της λειτουργίας του χώρου. Εδώ μπορούν να συμπεριληφθούν ενέργειες όπως η περιτοίχιση (πέτρα), η σήμανση των χώρων, η δημιουργία ενός επαρκούς κυκλοφοριακού δικτύου (χωμάτινα ή χαλικοστρωμένα μονοπάτια), η εγκατάσταση καθιστικών και κάδων απορριμμάτων και η απομάκρυνση άχρηστων πια εγκαταστάσεων.

Οι όποιες παρεμβάσεις (κατασκευαστικές ή μη) οφείλουν να προκαλέσουν την μικρότερη δυνατή όχληση του φυσικού περιβάλλοντος και να εξασφαλίσουν στον επισκέπτη τη δυνατότητα να περιηγηθεί ή να αναπαυθεί στο δασικό περιβάλλον, να αθληθεί, να ψυχαγωγηθεί ακόμα και να εκπαιδευτεί ως προς την απόκτηση περιβαλλοντικής συνείδησης. Εκτός της περιβαλλοντικής αξίας, το Άλσος έχει και τεράστια κοινωνική αξία. Ιδιαίτερα στις μέρες μας, όπου η οικονομική εξαθλίωση έχει υποβιβάσει σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα ζωής των πολιτών, η αναγέννηση του άλσους θα πρέπει να αποτελέσει βασικό στόχο της τοπικής κοινωνίας. Το Άλσος πρέπει να είναι κομμάτι της καθημερινής ζωής των κατοίκων της πόλης, μια φυσική προέκταση των κατοικιών και των χώρων δουλειάς τους.

Επιστημονικός συνεργάτης

Δημοσιεύτηκε στο “Χαμπέρι”, στο φύλλο του Δεκέμβρη 2013. Το “Χαμπέρι” συντάσσεται από ομάδα εργασίας της συνέλευσης του αυτοδιαχειριζόμενου κοινωνικού χώρου “Στρούγκα”. Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν την άποψη των συντακτών τους. 

Αναπλάσεις του Άλσους: τριάντα χρόνια συζητήσεων για την “αξιοποίηση”

 

Η μακέτα της "ανάπλασης" του 1984...
Η μακέτα της “ανάπλασης” του 1984…

Στην ομολογουμένως πυκνοκατοικημένη πρωτεύουσα, το Άλσος της Νέας Φιλαδέλφειας είναι ένας χώρος πρασίνου με ιδιαίτερη σημασία. Ένας χώρος από τους λίγους που έχουν απομείνει, αν συνυπολογίσει κανείς τα αποτελέσματα των πυρκαγιών των τελευταίων ετών και την αποψίλωση εκτάσεων, δασικών μέχρι πρότινος, με στόχο την πώληση και την ανοικοδόμηση.
Η πρώτη δενδροφύτευση στο λόφο αυτό έγινε το 1914 ενώ η δεύτερη ακολούθησε το 1939. Κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου τα περισσότερα δέντρα του Άλσους κόπηκαν από τους κατοίκους της περιοχής προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες θέρμανσης. Νέα αναδάσωση έγινε το 1948 ενώ οι επόμενες πραγματοποιήθηκαν το 1994 και 1995. Με διάφορες τροποποιήσεις του σχεδίου πόλεως κατά διαστήματα γίνονταν στο Άλσος προσθήκες διαφόρων κατασκευών και κτισμάτων, όπως ο μετεωρολογικός σταθμός της ΕΜΥ (1956), η μεγάλη λίμνη με το τεχνητό νησί (1965-66) και το τουριστικό περίπτερο που οι περισσότεροι γνωρίζουμε ως «Κένταυρο» (1976).

Το Άλσος παραχωρήθηκε στον δήμο αρχικά κατά ένα μέρος του και μάλιστα υπό όρους και μόνο κατά χρήση. Σταδιακά, και με διάφορες παλινωδίες, η διαχείριση του συνόλου της έκτασης του Άλσους περνά στον δήμο Νέας Φιλαδέλφειας. Η διαχείριση του Άλσους από τον δήμο λογικό ήταν να γεννήσει ποικίλες σκέψεις για την αξιοποίησή του.

Παρουσιάζει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να δει κανείς την κατεύθυνση ορισμένων παλιότερων μελετών που δεν υλοποιήθηκαν ωστόσο στο σύνολό τους. Το 1984, ιδιωτική εταιρία πραγματοποιεί για λογαριασμό του δήμου Νέας Φιλαδέλφειας μελέτη για την «αξιοποίηση» του Άλσους. Αξίζει να αναφερθεί ότι στην εν λόγω μελέτη πρωτίστως αναφέρεται το εξής: «Πρώτη και κύρια ανάγκη είναι η ύπαρξη του πράσινου. Το στοιχείο αυτό είναι και παραμένει κυρίαρχο στο χώρο του Άλσους και γίνεται σημείο αφετηρίας όλων των προτεινόμενων επεμβάσεων της μελέτης.»

Οι προτάσεις, της, ωστόσο, μόνο ένα ειρωνικό μειδίαμα μπορούν να προκαλέσουν στον αναγνώστη: προτείνει να ολοκληρωθεί η κατασκευή ενός μεγάλου ζωολογικού κήπου και να δημιουργηθούν μια παιδούπολη, μια πλατεία στις υπάρχουσες εγκαταστάσεις του Κένταυρου και της λίμνης, θέατρο σκιών και κουκλοθέατρο (ανοιχτά και κλειστά 200 ατόμων), κλειστός εκθεσιακός χώρος (200 τ.μ.), παρατηρητήριο με πλατεία και καθιστικά, ένας χώρος για φιλαρμονικές ή χορωδίες, 2 γήπεδα μπάσκετ και βόλεϊ, 3 γήπεδα τένις, αποδυτήρια, χώροι για πικ-νικ σχολείων εξοπλισμένοι με ξύλινους πάγκους, τραπέζια και οι απαραίτητοι χώροι υγιεινής, χώροι πικ-νικ οικογενειών με μια ψησταριά, βρύσες, τραπέζια και πέτρινους πάγκους,
πισίνα, 3 παιδικοί σταθμοί (εμβαδού 230 τ.μ. ο καθένας), 2 ΚΑΠΗ (με κτίσματα εμβαδού 340 τ.μ. το καθένα) κι έναν ανοιχτό χώρο με καθιστικά, μικρές παιδικές χαρές στις εισόδους του άλσους, διώροφο κέντρο νεότητας (εμβαδού 600 τ.μ.), χώρος χορευτικών δυο ορόφων (εμβαδού 600 τ.μ.), κέντρο λαϊκής επιμόρφωσης δύο ορόφων (εμβαδού 400 τ.μ.), 5 καντίνες, 4 χώροι στάθμευσης, χωρητικότητας 515 αυτοκινήτων, θυρωρεία και περίπτερα πληροφοριών στις βασικές εισόδους, σταθμός Α’ βοηθειών, περίπτερα για μικροπωλητές, δίκτυο παροχής νερού για ύδρευση, βρύσες για τους επισκέπτες, κρουνοί πυρασφάλειας και σύστημα δρόμων.

Δέκα χρόνια αργότερα, ο δήμος αναθέτει εκ νέου σε ιδιωτική εταιρία μελέτη αξιοποίησης του Άλσους. Οι προτεινόμενες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν την κατασκευή πολλών και διαφορετικών εγκαταστάσεων, που μόνο Άλσος δε θυμίζουν. Βοτανικό πάρκο 40 στρεμμάτων με βοτανικό κήπο, δύο θερμοκήπια και βοτανικό μουσείο, κολυμβητήριο ολυμπιακών διαστάσεων, ενυδρείο κάτω από την υπάρχουσα λίμνη, υδροψυχαγωγικό πάρκο με πισίνα και τσουλήθρες, παιδούπολη, χώροι εστίασης (γενικά και αόριστα), δεύτερη λίμνη σε χαμηλότερο επίπεδο από την πρώτη για να μπορεί να δημιουργηθεί καταρράκτης, κινηματογράφος, θέατρο, χώροι για εκθέσεις, κιόσκια, λούνα παρκ, carting, πολυκέντρο για συνέδρια, παγοδρόμιο, ιστορικό πάρκο με μακέτες μνημείων, χώροι με χλοοτάπητα και λίμνες, φυσικός εξωτερικός φράκτης με αναρριχώμενα φυτά, δίκτυα ύδρευσης, άρδευσης και φωταγώγησης, κτίριο διοικητικής υπηρεσίας, διαμόρφωση του χώρου της εκκλησίας και του ζωολογικού κήπου είναι αυτά που προτείνονται. Και εκτός από όλα αυτά, δυο τραινάκια που το ένα θα διασχίζει την παιδούπολη κι ένα εναέριο που θα κινείται σε όλα το πάρκο (!), όπως χαρακτηρίζεται το Άλσος. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μελέτη αυτή είχε συνταχθεί από οικονομολόγο. Κι όλα αυτά με βασικό στόχο την προσέλκυση «…568.042 ετεροδημοτών-καταναλωτών των όμορων δήμων…».

Όπως εύλογα αντιλαμβάνεται ο καθένας, μόνο πράσινο δε θα υπήρχε στο Άλσος βάσει των συγκεκριμένων μελετών, αν συνυπολογιστεί πως η έκτασή του είναι 423 στρέμματα. Οι αναμενόμενες αντιδράσεις πολιτών ανέκοψαν, ευτυχώς, το μεγαλύτερο μέρος των καταστροφικών σχεδίων, καθώς οι εμπνευστές τους αναδιπλώθηκαν και έβαλαν τελικά τα σχέδια στο συρτάρι.

Για να θυμούνται οι παλιοί…

Αυτές οι επιγραμματικές πληροφορίες από το παρελθόν φανερώνουν τη διαχρονικότητα των κινδύνων που διέτρεξε και διατρέχει το Άλσος. Είναι προφανές ότι ορισμένες δημοτικές αρχές προσπάθησαν να επέμβουν ριζικά στο Άλσος, αποψιλώνοντάς το, χτίζοντας μέσα σε αυτό, καταργώντας αυτό που είναι στην πραγματικότητα … δάσος, για να «καλύψουν» υπαρκτές μεν ανάγκες των δημοτών μέσα στο Άλσος… Υπάρχει όμως μεγαλύτερη ανάγκη για τον άνθρωπο, και ειδικά τον κάτοικο της πυκνοκατοικημένης Αθήνας, από την επαφή με τη φύση; Η διασφάλιση αυτού του μικρού πνεύμονα είναι επιβεβλημένη. Και είναι σίγουρο ότι στο Άλσος απαιτείται να γίνουν πολλές διορθωτικές παρεμβάσεις, χωρίς όμως να τσιμεντοποιηθεί, όπως τόσο διακαώς επιθύμησαν και επιθυμούν πολλοί.

πι & φι

Το πάγιο αίτημα της παραχώρηση του Άλσους από το κράτος στον δήμο Νέας Φιλαδέλφειας δεν ήταν παράλογο, αν σκεφτεί κανείς την αυξανόμενη αξία της γης στην Αθήνα και την ύπαρξη κι άλλων διεκδικητών της αχανούς έκτασης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της διαφορετικής τύχης που θα μπορούσε να έχει το Άλσος, είναι η παραχώρηση απ’ το κράτος 70 στρεμμάτων του βόρειου τμήματος στον «Οικοδομικό Σύνδεσμο των εν Πειραιεί Παλαιών Πολεμιστών» (1930). Η παραχώρηση ακυρώθηκε το 1935, δημιούργησε όμως τις προϋποθέσεις για τα εγκαταλειμμένα πια «Ρώσικα» και μας κληροδότησε μια νόμιμη ιδιωτική οικοδομή εντός δασικού χώρου στο ύψος της οδού Λαχανά…

π.

Δημοσιεύτηκε στο “Χαμπέρι”, στο φύλλο του Δεκέμβρη 2013. Το “Χαμπέρι” συντάσσεται από ομάδα εργασίας της συνέλευσης του αυτοδιαχειριζόμενου κοινωνικού χώρου “Στρούγκα”. Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν την άποψη των συντακτών τους. 

Να μπούμε στα άδεια σπίτια!

Η ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΤΟΝ ΠΟΔΟΝΙΦΤΗ ΠΡΙΝ ΑΠΟ 86 ΧΡΟΝΙΑ

Νεαροί πυροπαθείς φωτογραφίζονται έξω απ’ το καινούργιο τους σπιτικό φορώντας τα ψάθινα καπέλα της “βοήθειας”, λίγο μετά την άφιξή τους στον Ποδονίφτη
Νεαροί πυροπαθείς φωτογραφίζονται έξω απ’ το καινούργιο τους σπιτικό φορώντας τα ψάθινα καπέλα της “βοήθειας”, λίγο μετά την άφιξή τους στον Ποδονίφτη

Οι μικρασιάτες πρόσφυγες πρωτοεγκαταστάθηκαν στη Νέα Φιλαδέλφεια το 1927. Από το 1922 που είχαν έρθει στην Ελλάδα, ζούσαν σε προσωρινούς συνοικισμούς, που είχαν βέβαια χρονίσει. Ένας απ’ αυτούς ήταν ο συνοικισμός Κωνσταντινουπόλεως, που βρισκόταν στους Αμπελόκηπους, δίπλα στο Γηροκομείο, εκεί που σήμερα βρίσκονται τα προσφυγικά της Πανόρμου.

Στις 28 Ιουλίου 1927, η ξύλινη παραγκούπολη των προσφύγων πήρε φωτιά εξαιτίας της αμέλειας μιας νοικοκυράς. Καταστράφηκαν ολοσχερώς 9 οικοδομικά τετράγωνα με 510 τέτοιες παράγκες. Εκεί κατοικούσαν 2.500 πρόσφυγες με καταγωγή κυρίως από την Κωνσταντινούπολη και την Προποντίδα. Οι παράγκες ήταν σε μικρή απόσταση μεταξύ τους, οι στέγες ήταν στρωμένες με πισσόχαρτο και δίκτυο ύδρευσης δεν υπήρχε. Η φωτιά κατέστρεψε τα πάντα, αφήνοντας τους κατοίκους του συνοικισμού άστεγους και πρόσφυγες για δεύτερη φορά σε λίγα μόνο χρόνια. Δυο μικρά παιδιά βρήκαν το θάνατο μέσα στις φλόγες εκείνο το απόγευμα.

Ο υπουργός Υγιεινής, Προνοίας και Αντιλήψεως επισκέπτεται λίγες ώρες μετά την πυρόπληκτη περιοχή. Εκείνο το διάστημα η κατασκευή του συνοικισμού της Νέας Φιλαδέλφειας είχε ολοκληρωθεί, η πόλη, όμως, δεν είχε ακόμη κατοικηθεί και βρισκόταν σε εξέλιξη η διαδικασία εξαγοράς των οικημάτων. Το πλήθος των Αμπελοκήπων περικυκλώνει τον υπουργό και ζητάει να μεταφερθεί στα άδεια σπίτια. Ο υπουργός χαρακτηρίζει θεομηνία την καταστροφή, τους υπόσχεται τροφή και νερό και προτείνει να παραμείνουν σε σκηνές στην περιοχή του καμένου συνοικισμού ή να μεταφερθούν προσωρινά σε κοντινές στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Στις θορυβώδεις αποδοκιμασίες του πλήθους, ο υπουργός απαντά με μια υπόσχεση: το επόμενο πρωί θα διατάξει την μεταφορά όσων πυροπαθών δεν μείνουν στις σκηνές στον ακατοίκητο Ποδονίφτη «μέχρι τῆς ὁριστικωτέρας διευθετήσεως τοῦ ζητήματος τῆς στέγης». Την ίδια ώρα, δυο λόχοι του πεζικού μετακινούνται στον Ποδονίφτη για να διασφαλίσουν ότι τα σπίτια του νέου συνοικισμού δε θα καταληφθούν βίαια από τους πληγέντες.

Οι πυροπαθείς περνούν μια δύσκολη νύχτα στους Αμπελόκηπους: ορισμένοι φιλοξενούνται σε όσες παράγκες δεν έχουν καεί, λίγοι διανυκτερεύουν στους κοντινούς στρατώνες κι οι περισσότεροι στην ύπαιθρο, χωρίς σκηνές, σκεπάσματα και ρούχα – κυρίως, όμως, χωρίς ορατό αύριο. Το επόμενο πρωί, η οργή έχει κορυφωθεί. Από το ξημέρωμα σχηματίζονται ομάδες που σκέφτονται τη βίαιη κατάληψη των οικημάτων του Ποδονίφτη. Στις 8 το πρωί, στριμώχνουν σ’ένα δωμάτιο την Επιτροπή Πυροπαθών που είχε σχηματιστεί την προηγούμενη ημέρα καθ’ υπόδειξιν του υπουργού. Η επιτροπή, που απαρτίζεται από τον αστυνόμο του συνοικισμού, τον επόπτη, τον ιερέα και τον πρόεδρο της κοινότητας, υποχρεώνεται να μεταφέρει στον υπουργό το λαϊκό αίτημα. Ο υπουργός Προνοίας δεν έχει και πολλές επιλογές και εντέλει παραχωρεί οριστικά μέρος των οικημάτων του Ποδονίφτη σ’ όσους δεν θέλουν να παραμείνουν στον «πρός ἀνέγερσιν» συνοικισμό του Γηροκομείου. Γύρω στις 350 οικογένειες δηλώνουν το ίδιο πρωί ότι θέλουν να μετακομίσουν. Αργότερα την ίδια μέρα, άλλες 100 περίπου οικογένειες ακολουθούν τις πρώτες. Έχει μεσολαβήσει η διανομή των «βοηθημάτων», η οποία περιγράφεται ως εξής στις εφημερίδες της 30ης Ιουλίου 1927: «Τὴν 1ην μ.μ. κατέφθασαν δύο αὐτοκίνητα φέροντα μηδαμινὴν ποσότητα τυροῦ, μερικὰ κυτία γάλακτος καὶ ὀλίγους ἄρτους. Ἐκ τούτων ὁ μὲν τυρὸς κατέστη ἀόρατος μέχρις ἑσπέρας, τὸ γάλα ἐπίσης, αἱ δὲ ἐλαῖαι εἰς ἐλαχίστην ποσότητα ἀπετέλεσον τὸ γεῦμα τῶν θυμάτων τοῦ Κράτους. Μερικοὶ ψάθινοι πίλοι [σ.σ. καπέλα] ἐκδρομῆς ἀποσταλέντες διὰ τοὺς ἑξαγριωθέντας ὑπὸ τὸν μεσημβρινὸν ἥλιον πυροπαθεῖς, διενεμήθησαν μόλις τὴν 7.30 μμ καὶ κατὰ τρόπον ποὺ κατεξεσχίσθησαν ὅλοι».

Το απόγευμα, πραγματοποιείται συγκέντρωση που καλεί το Ενιαίο Μέτωπο Εργατών-Αγροτών. Οι χωροφύλακες επιχειρούν να συλλάβουν έναν πωλητή του Ριζοσπάστη, έναν πρόσφυγα που διανέμει προκήρυξη του ΕΜΕΑ, αλλά και τον βουλευτή του ΕΜΕΑ Κυριακόπουλο. Καμιά απ’αυτές τις συλλήψεις δεν πραγματοποιείται τελικά κατόπιν παρέμβασης των προσφύγων. Στο μεταξύ, από τις 3 το μεσημέρι έχει ξεκινήσει η μεταγωγή των πυροπαθών στον μακρινό Ποδονίφτη με στρατιωτικά οχήματα. Κι αυτή δεν είναι χωρίς παρατράγουδα: «Κατὰ τὴν μετακόμισιν ἤρχισαν ἐκ νέου συμπλοκαὶ μὲ τὰ ὄργανα τοῦ ὑπουργείου. Τὸν ἀνώτερον ὑπάλληλον Παπαϊωάννου ὑβρίζοντα τοὺς πρόσφυγας καὶ ἀποπειραθέντα νὰ συλλάβη δίοπον τοῦ ναυτικοῦ, πρόσφυγα, ἐγιουχάρησαν ἀγρίως ἅπαντες οἱ παρευρισκόμενοι γενομένων δὲ ἀκολούθως συζητήσεων καὶ ἐπιμένοντος τοῦ ἐν λόγω ὑπαλλήλου ὅτι δὲν τρέφεται ἀπὸ τὸν ἱδρώτα τοῦ ἐργαζόμενου Λαοῦ, ἡ πρόγκα ἐπανελήφθη ἐκ νέου».

Στον μακρινό Ποδονίφτη η δημόσια δύναμη προσπαθεί να ελέγξει την κατάσταση: «Κατὰ τὴν μετακόμισιν ἰσχυραὶ περίπολοι πεζικοῦ, μ’ ἐφ’ ὅπλου λόγχην, ἐσταμάτων τὰ αὐτοκίνητα καὶ ἤλεγχον τὰς ὑπὸ τοῦ Παπαϊωάννου ἀποστελλομένας διατακτικᾶς ἐγκαταστάσεις. Τὸ τοιοῦτον εἶχε καὶ τὴν κωμικήν του πλευρὰν ἀπαγορευομένης τῆς διόδου εἰς τὰ διερχόμενα διὰ τὰ χωριὰ τῆς Ἀττικῆς αὐτοκίνητα καὶ εἰς αὐτὰ ἀκόμη τὰ ρωμαντικὰ ζεύγη. (…) Ἀρκεταὶ οἰκογένειαι, διανυκτερεύουν ἀκόμη ἔξω τῶν οἰκημάτων».
Κάπως έτσι έφτασαν στον Ποδονίφτη οι πρώτοι πρόσφυγες κάτοικοί του, πριν από 86 χρόνια: πεινασμένοι, διψασμένοι, με καμένα όλα τους τα υπάρχοντα και με τα χέρια τους λερωμένα από τις στάχτες της «αποκατάστασης» που τους επιφύλαξε το ελληνικό κράτος μετά την περιπέτεια του 1922. Είχαν, όμως, αρκετή αποφασιστικότητα για να επιβάλλουν την καλύτερη διαθέσιμη λύση στο θεμελιώδες ζήτημα της στέγης και αρκετή δημιουργικότητα για να αρχίσουν απ’ την αρχή τη ζωή τους στη Νέα Φιλαδέλφεια, τη νέα τους πατρίδα.

π.

Πρωτοδημοσιεύτηκε στο “Χαμπέρι”, φύλλο 1, Μάης 2013